غذاهای کیش، که ریشه در فرهنگ و تاریخ غنی ایران دارند، ترکیبی از طعمها و مزههایی هستند که هر گردشگری را به وجد میآورد. از غذاهای دریایی تازه گرفته شده از آبهای نیلگون خلیج فارس گرفته تا خوراکهای محلی که هر کدام داستانی دارند برای تعریف کردن، این جزیره طعمهایی را به ارمغان میآورد که هر زائری را به یاد سفرش به کیش خواهد انداخت.دراین مقاله دنیای طعم مزه های خطه جنوب سفر میکنیم..
غذاهای دریایی اب های نیلگون:
این غذاها نه تنها بخشی از رژیم غذایی محلی هستند بلکه بخش مهمی از تجربه گردشگری در کیش به شمار میروند. در اینجا به معرفی چند نمونه از محبوبترین و خوشمزهترین غذاهای دریایی کیش میپردازیم:
قلیه ماهی: تلاقی طعمها و عطرها :
یکی از غذاهای سنتی و محبوب در جنوب ایران، به ویژه در جزیره کیش و مناطق همجوار است. این غذا در عین سادگی، با طعمهای پیچیده و خوشایندش، یکی از برجستهترین نمایندگان آشپزی جنوبی ایران به شمار میرود. این غذا به خاطر استفاده از ماهی تازه و ادویههای محلی، به یکی از غذاهای محبوب در مهمانیها و جشنها تبدیل شده است و علاوه بر طعم بینظیرش، نشاندهنده فرهنگ و سنتهای غنی مردم جنوب ایران است و هر لقمه از آن، داستانی از تاریخ و فرهنگ این سرزمین را روایت میکند.معمولاً با برنج سفید سرو میشود و در کنار آن نان محلی تازه نیز قرار میگیرد. طعم تند و شیرین قلیه، با نان تازه و برنج، تجربهای لذتبخش را برای شما به ارمغان میآورد. این غذا همچنین با سبزیجات تازه و دوغ محلی همراه است که طعمهای مختلف را به خوبی تکمیل میکند.
کله کندی طلایی: جای دیگری نیست:
که در طبخ آن از نوعی ماهی خاص به نام عومه استفاده میشود. البته ممکن است در بازارهای جنوبی به نام ساردین پهلو طلایی نیز شناخته شود. نامگذاری این غذا به آن دلیل است که برخلاف بسیاری از غذاهای دیگر، قبل از طبخ سر ماهی را به طور کامل جدا میکنند. در ادامه با استفاده از سبزیها و ادویهجات معطر ماهی مزهدار میشود. در انتهای فرآیند سرخ کردن ماهی نیز از ادویههای گوناگون و پیازداغ برای خوشمزهتر شدن غذا استفاده میکنند.پودنی: طعم لذیذ کوسه:
پودنی غذایی است که از گوشت نوعی کوسه بومی خلیج فارس پخته میشود. از ویژگیهای گوشت این کوسه سفت بودن آن است که باعث میشود طبخ آن برای دستیابی به مزه لذیذ کار تخصصی شود. قبل از پختن لازم است که گوشت کوسه بهخوبی در آبلیمو و زردچوبه استراحت کند تا کمی بافت آن نرم شود و در ادامه باید با فشار دادن و ورز دادن گوشت، آب آن خارج شود. در هنگام پختن نیز باید با سبزیهای معطر و ادویهها مزهدار شود. پودنی را معمولاً به همراه برنج سرو میکنند.خمسه الخرت: طعمی از دل صدف :
وقتی صدف مروارید را باز میکنید، یکتکه گوشتی به نام محار در آن وجود دارد که از آن برای طبخ نوعی خوراک استفاده میشود. البته تمام بخشهای محار خوردنی نیست و باید تکههای خوردنی آن قبل از پختن جدا شود.در هنگام پختن حمسه الخرت نیز از پیاز داغ و انواع ادویه استفاده میشود تا طعم و مزه خوبی به غذا اضافه شود.
خورشت میگو: جایگزین قورمه سبزی:یکی از معروف ترین غذاهای سنتی کیش، خورشت میگو است که تقریباً همان قورمهسبزی است که در آن بهجای گوشت قرمز از میگو استفاده میشود. البته سبزیهایی که در این خورشت مورد استفاده قرار میگیرد، تقریباً سلیقهای است. اما سیر حتماً باید در فرآیند طبخ غذا به کار برده شود. برای آن که طعم خاص و منحصربهفردی نیز برای غذا ایجاد شود، از نوعی تمبرهندی در آن استفاده میشود تا طعم بینظیری پیدا کند.
سمک مشوی: آتشین: برگرفته از غذاهای عربی است. مانند بسیاری از غذاهای جنوبی، ماهی در این غذا نیز نقش اصلی را بازی میکند و در کنار آن از ادویه به مقدار نسبتاً زیادی استفاده میشود. بسته به ذائقه افراد هم میتوان بهصورت کبابی و سرخ شده این ماهی را طبخ کرد. ادویه مورد استفاده در سمک مشوی معمولاً تند است که باید حتماً قبل از میل کردن آن را در نظر داشته باشید.
کوکوی ماهی: متفاوت تر از کوکوی عادی: یکی از این غذاهای خوشمزه و در عین حال متفاوت کوکو ماهی است. برای پخت این غذا از ماهی کباب شده، سیب زمینی، تخم مرغ، جعفری، ادویههای خوش عطر جنوبی و کمی پنیر پیتزا (در صورت تمایل) استفاده میکنند. طرز تهیه آن شبیه به کتلت است که به جای گوشت چرخ کرده از ماهی استفاده میکنند.
مارگوگ: خوشمزه تر از هر غذا: یکی دیگر از غذاهای محلی کیش مرقوق است که در زبان عامه به نام مارگوگ مشهور شده است. این غذا اصالتاً بهعنوان یک غذای عربی شناخته میشود که مردم محلی در جزیره کیش با کمی تغییر طبخ میشود. در این غذا از مواد اولیه مختلفی استفاده میشود که از جمله میتوان به گوشت قرمز، هویج، سبزیجات تازه، بادمجان، پیاز، سیر، فلفل، سیبزمینی و ادویههای معطر استفاده میشود. این مواد غذایی همه بهصورت پخته در کنار یکدیگر در یک ظرف ریخته میشوند.
مضروبه: جنجنالی از دل دریا : یکی از خوراکهای خوشطعم، ترکیبی هنرمندانه از ماهی و سبزیجات محلی است که با استفاده از سیر به خوبی طعمدار میشود. در پخت این غذا، از ماهیهای متنوعی استفاده میشود که به دقت با ادویههای تند و معطر جنوبی مخلوط میشوند، این ادویهها بر غنای طعم آن میافزایند. سپس، سیر به این ترکیب افزوده میشود که بر تعادل و عمق طعم آن میافزاید. مضروبه معمولاً با سیرترشی سرو میشود، ارائهای فوقالعاده که هر دوستدار غذاهای دریایی را به وجد میآورد.
برنج شکری: ذائقه شیرین میخواهد : یکی از بهترین غذاهای محلی کیش، محمر است که با مقدار نسبتاً زیادی شکر پخته میشود. در ابتدا برنج را با ترکیب مقدار زیاد شکر میپزند که باعث میشود رنگ برنج نیز تا حدودی به رنگ نارنجی برگردد. در کنار برنج نیز خوراکی محبوب مردم جنوب یعنی ماهی سرو میشود.
خبیصه: متفاوت از اسم : خبیصه تقریباً چیزی شبیه همان حلوا است که از ترکیب آرد گندم یا برنج با شکر و آب درست میشود. ابتدا آرد را بهخوبی روی حرارت سرخ میکنند. در ظرف دیگری ترکیب آب و شکر را حرارت میدهند. در نهایت نیز این مواد را با هم ترکیب میکنند تا حلوای عربی یا خبیصه حاصل شود.
برنج مجبوس: از عیانی ها : نج مجبوس یکی از اعیانیترین غذاها به شمار میرود که مردم محلی معمولاً در مجالس خیلی خاص خود برای پذیرایی از مهمان طبخ میکنند. در این غذا ترکیبات اصلی شامل برنج، ماهی (یا گوشت قرمز یا مرغ)، پیاز، گوجهفرنگی، گشنیز، رازیانه، فلفل سیاه، میخک، چوب دارچین، هل و زردچوبه است. معمولا ابتدا گوشت را به همراه سایر مواد اشاره شده در قابلمه بهصورت مجزا طبخ میکنند و برنج نیز جداگانه آماده میشود. در نهایت این مواد غذایی با هم ترکیب میشوند.
برنج بریانی: پر طرفدار :همچنین برنج بریانی بهعنوان غذای اصیل جزیره کیش به شمار نمیرود؛ اما در بین مردم محلی طرفداران زیادی دارد. به همین دلیل در ردیف معروف ترین غذاهای سنتی کیش قرار گرفته است. ترکیبات این غذا شامل برنج، گوشت قرمز، سیبزمینی، عدس، کشمش و زرشک است. دقیقاً مشابه عدسپلو مواد غذایی با خوبی با هم ترکیب میشوند و در نهایت آماده خوردن خواهند شد.
مجبوس لحم: از پر ادویه ها : در مهمانیهای مجلل و مهم معمولاً طبخ میشود. برنج در این غذا به همراه نخود فرنگی، کشمش ادویههای عربی خاص پخته میشود. در کنار آن نیز از ماهی، مرغ یا گوشت قرمز استفاده میشود. در طبخ این غذا معمولاً از ادویه زیادی استفاده میکنند؛ بنابراین، اگر حساسیت خاصی به ادویهها دارید، بهتر است به سراغ سایر غذاهای محلی دیگر بروید.
یریش: از ساده های دلچسب: به سادگی و زیبایی از مواد اولیهای چون بلغور گندم، پیاز و ادویهها تهیه میشود. این غذا با دستور پختی آسان، هم چشمنواز است و هم ذائقهها را نوازش میکند. در طرز تهیه یریش، ابتدا بلغور گندم با پیاز داغ و ترکیبی از ادویههای خوشعطر تفت داده میشود تا هر دانه به خوبی طعمدار و پخته شود. پس از آن، به این ترکیب پخته و دلچسب، کمی روغن اضافه میکنند تا بافتی نرم و لذیذ پیدا کند، ارمغانی از طعمهای دلپذیر و آرامشبخش برای هر سفرهای.
هریسه: از دسر های بامزه : نوعی حلیم سنتی و محبوب در میان عربهای کیش است که با دقت و مهارت خاصی تهیه میشود. در تهیه این غذای کلاسیک، ابتدا گندم به خوبی خیسانده میشود تا آماده پخت شود. سپس، گندم خیس خورده به همراه گوشت در دیگی قرار میگیرد و با حرارت ملایم به آرامی پخته میشود. طی این فرآیند، مواد به طور مداوم هم زده میشوند تا به بافتی یکدست و نرم دست یابند. در پایان، کمی کره به این ترکیب غنی افزوده میشود تا طعم آن عمیقتر شود.
دال عدس: گیاهی های خوشمزه :این غذای خوشطعم، که از عدس نارنجی، سیبزمینی خرد شده، گوجهفرنگی رنده شده یا رب گوجه، همراه با سیر و پیاز و ترکیبی از ادویهها تهیه میشود، یک منبع عالی از پروتئین، ویتامینها و آهن است. این غذای مغذی و کاملاً گیاهی، بدون استفاده از گوشت، به خصوص برای گیاهخوارانی که به دنبال غذایی سالم و مقوی هستند، انتخابی ایدهآل محسوب میشود و نه تنها جسم را تقویت میکند بلکه به آرامش ذهن نیز کمک میکند.
خوشمزه ترین ماهی کیش:
ماهی صبور: شناخته شده برای گوشت لذیذ و بافت نرم خود، این ماهی برای تهیه انواع غذاها از جمله کباب و خورشت ایدهآل است.
ماهی مرکب: بدون تیغ و یکی از گرانترین ماهیهای منطقه، ماهی مرکب گزینهای برجسته برای ذائقههایی است که به دنبال تجربهای متفاوت هستند.
ماهی حلوا: با طرحهای رنگی سیاه و سفید و طعمی بینظیر، ماهی حلوا به خصوص در روشهای پخت سنتی زنان جنوبی محبوب است.
ماهی سرخوی دم سیاه: با گوشت نرم و لطیف، این ماهی برای دستورهایی مثل شکم پر و سرخ کردنی انتخابی عالی محسوب میشود.